Akademik Başarı Seni Bulmaz, Sen Onu Yakalamalısın

Sevgili gençler, değerli ebeveynler,

Bu yazımızda “Akademik başarı nedir? Nasıl elde edilir? “ sorularını, uzman görüşlerinden hareketle uzun uzadıya ele alacağız.  Ancak, başlığımızda yer verdiğimiz deyiş, sadece birkaç kelimeyle bu sorunun özet cevabını vermiş durumda değil mi?

Evet, başarı bizi bulmaz, biz onu yakalarız.

Başarı Nedir, Ne Değildir?

Öncelikle başarının ne olduğuna bakalım isterseniz.

• Hayal etmektir.
• Kişinin kendi becerilerinin farkında olarak, buna uygun hedefler belirlemesidir.
• Gerçekten istemek, azmetmektir.
• Düzenli ve planlı çalışmaktır.
• Pes etmemektir.

Peki, başarı ne değildir?

• Herkes için aynı şekilde formüle edilebilecek bir şey değildir.
• Sadece umut ederek elde edilecek bir şey de değildir.
• “Şansım yaver giderse olur ” denecek bir şey hiç değildir.
• Bugünden yarına, bir gecede elde edilecek bir şey asla değildir.
• “Denedim ama olmadı işte “ diyenlerin yakalayabileceği bir şey, hiç ama hiç değildir.

Şimdi dilerseniz çerçeveyi biraz daraltalım ve akademik başarı üzerine odaklanalım.

Akademik Başarı Nedir?

Kabul etmek gerekir ki, mevcut eğitim sistemimizde akademik başarı, maalesef öğrencilerin sınavlarda aldıkları puanlara eşitlenmektedir. Çocuklarımızın akademik başarılarını, sadece ders sınavlarında aldıkları notlarla ya da lise ya da üniversite sınavlarında gösterdikleri performansla ölçmeye kalkmak,  onlara yaptığımız en büyük haksızlıklardan biri değil mi?   Peki, o zaman akademik başarıyı nasıl tanımlamak gerekiyor?

Akademik başarı, öğrencinin zihinsel kapasitesi ve öğrenme potansiyeline uygun olarak belirlenmiş hedeflere ulaşma becerisidir. Çoklu zeka kuramının geliştirilmesiyle birlikte,  birden fazla zeka türüne sahip olduğumuzu ve her bir zeka türünün aynı oranda güçlü olmadığını biliyoruz artık.  Ancak bildiğimiz bir diğer bilimsel gerçek de, bireysel öğrenme becerilerimize uygun öğretim teknikleri ve araçlar kullanıldığında, sahip olduğumuz farklı zeka türlerini geliştirebildiğimizdir.

Zihinsel yetenek ve beceri, akademik başarı için gerekli ancak yeterli değildir. Bir diğer ifadeyle, bunlar başarıya giden yolun yapı taşlarından sadece bir kısmını oluşturur. Ancak bu yolu sonuna kadar tamamlayabilmek için, başka yapı taşları da döşemek gerekir. Neler mi?

• Gerçekçi hedefler
• Kendine güven
• Azim ve kararlılık
• Planlı ve düzenli çalışma
• Vazgeçmeme
• Aile, öğretmen ve okul desteği

Görüldüğü üzere, yol uzun, yol meşakkatli ve zorlayıcıdır. Ancak sonuna kadar gitmek imkansız değildir. En kıymetlimiz olan çocuklarımızın bu zorlu yolculuğu tamamlamalarında, ebeveynlere, öğretmenlere ve okullara epey bir iş düşmektedir.

Akademik Başarıda Ailenin Önemi

Çocuklarımızın akademik yolculuklarını başarıyla tamamlamaları için, maddi ve manevi tüm imkanlarımızı seferber etmekten kaçınmıyoruz. Ancak, onların iyiliğini için diyerek ortaya koyduğumuz bazı tutum ve davranışlarımızın, faydadan çok zarar verebileceğini de göz ardı etmememiz gerekiyor.

Koşulsuz Sevin Ve İlginizi Esirgemeyin

Ebeveynler olarak sevgi ve ilginizi, çocuklarınızı ödüllendirmek ya da cezalandırmak amacıyla bir araç olarak kullanmayın.

Çocuğunuzun zihninde, “Ne kadar iyi not alırsam ailem beni o kadar çok sever”  düşüncesinin oluşması, özgüven ve özsaygı kaybına neden olur ki, akademik başarısının önündeki en büyük setlerden biri budur. Bırakın çocuğunuz sizin sevginizi hak etmek için değil, geleceğine dair hedeflerine ulaşabilmek için çalışsın.

Çocuğunuzun Yetenek Ve İlgi Alanlarını Keşfedin

Ailenin en önemli sorumluluklarından biri çocuklarına doğru rehberlik edebilmektir. Bu anlamda çocuklarınızın yetenek ve ilgi alanlarının farkında olmanız, onların kariyer yolculuklarında doğru rehberlik edebilmeniz açısından önemlidir.

Bir diğer önemli husus da, çocuğunuzun kendi yetenek farkına varmasını sağlamanızdır. Dolayısıyla, “Ne kadar güzel resim yapmışsın, Yazdığın kompozisyon çok güzel olmuş, Matematik ödevini doğru yapmışsın” şeklindeki cümlelerle, onları hem takdir hem de teşvik edin.

Konuşun Ve Dinleyin

Çocuğunuzla kuracağınız sağlıklı bir iletişim, onu önemsediğinizi, fark ettiğiniz ve dinlemeye hazır olduğunuzu gösterir. Yanı sıra, siz bir takım çıkarımlar yapmak zorunda kalmadan, kendisini, kendi cümleleriyle anlatmasına da fırsat yaratırsınız. Ayrıca, güçlü bir iletişim, çocuğunuzun hayallerinin neler olduğunun farkına varmanızı da sağlayacaktır.

Başkalarıyla Kıyaslamayın Ve Gerçekçi Hedefler Belirlemesine Destek Olun

Çocuğunuzun rakibi bir başka çocuk değil kendisi, hedefi de başkalarını geçmek değil, kendini bir adım öteye taşıyabilmek olmalıdır. Çocuğunuza kapasitesinin üzerinde hedefler koymanız, onun kaygı duymasına neden olabileceği gibi, ulaşamadığında başarısızlık duygusu geliştirmesine neden olur.

En Büyük Başarısızlığın Vazgeçmek Olduğunu Anlatın

Başarıya giden uzun yol dikensiz gül bahçesi değildir. Bu yolda tökezlenir, düşülür, yara alınır. Ama yolu tamamlamak için tekrar ayağa kalkıp yürümeye devam etmek gerekir.  İşte bunu çocuklarımıza anlatmalı ve kendimiz de bu anlamda onlara rol model olmalıyız.

Sınavda kötü bir not mu aldı? “ Bu sonuca üzüldüğünün farkındayım,  ancak eksiklerini fark edip giderirsen,  bir sonraki sınavda başarılı olacağına eminim”  tarzı bir yaklaşım, onların da vazgeçmeden yola devam edebilmeleri için gerekli güç ve cesareti toparlamalarına yardımcı olacaktır.

Sorumluluk Verin

Kişinin sorumluluklarını üstelenmeden başarı elde etmesi söz konusu olamaz.  Çocuğunuza küçük yaşlardan itibaren ev işleriyle ilgili yaşına uygun sorumluluklar verin.  Sorumluluk, çocukların başarı ve başarısızlığın sonuçlarının neler olabileceğini daha kolay kavramalarını ve düzenli ders çalışma alışkanlığı edinmelerini de sağlamaktır.

Gerektiğinde Özel Derslerle Destekleyin

Çocuğunuzun zorlandığı dersler olduğunu düşünüyorsanız, kendisiyle de konuşarak bu konuda özel ders desteği sağlayın. Bire bir yapılan özel dersler, çocuğunuza uygun öğrenme yöntemlerini keşfetmeniz açısından da faydalı olacaktır.

Akademik Başarıda Öğretmenin Önemi

Öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki en etkili halkalardan biri öğretmenlerdir. Onlar sadece ders veren kişiler değil, yeri geldiğinde bir anne, baba ya da psikolog rolünü üstlenirler.

Çocuklarımızın akademik ve sosyal becerilerini üst seviyelere taşımalarını sağlamak üzere, onları bir hamur gibi şekillendirmeye çalışan sihirli bir değnek misalidir öğretmenler. Öğrencinin kendisini güvenli bir ortamda hissetmesi, arkadaşlarıyla olumlu sosyal ilişkiler geliştirmesi, sınıf içinde soru sorabilecek bir özgüven elde etmesi ancak ve ancak öğretmenin yarattığı olumlu iklim sayesinde gerçekleşir.

İyi bir öğretmen,

• Öğrencinin bilişsel ve sosyal gelişim becerileri kazanmasında en önemli rolü üstlenendir.
• Her bir öğrencinin öğrenme stratejisinin ne olduğunu tespit edebilen, akademik hedeflerin neler olması gerektiğiyle ilgili aileye geri bildirim verendir.
• Kullandığı farklı öğretim teknik ve materyalleriyle, dersin farklı öğrenme becerilerine sahip tüm öğrenciler tarafından algılanmasını sağlayandır.
• Öğrencinin kendi beceri ve yeteneklerinin farkına varmasını sağlayan kişidir.
• Yapamadıkları nedeniyle öğrenciyi cezalandırmadan, eksiklerinin farkına varması ve giderebilmesi için destek verendir.
• İyi olduğu konularda ödüllendirerek, öğrencinin öz saygı ve güven geliştirmesini sağlayandır.

Akademik Başarıda Okulun Önemi

Çocukların yeni girdikleri bir sosyal çevrede kendilerini rahat ve güvende hissetmeleri oldukça önemlidir. Okul, çocuğun tanıştığı ilk ve en önemli sosyal çevredir. Öğrencinin kendisini okulda güvende hissetmesi, bir birey olarak kabul edildiğini ve değer verildiğini görmesi, başarısını etkileyen önemli faktörler arasında yer almaktadır.

Öğrencinin akademik başarısını destekleyecek bir okulun sağlaması gereken koşulları aşağıdaki şekilde toparlayabiliriz.

• Açık bir şekilde ortaya konmuş eğitim ve öğretim ilkesi.
• Fiziksel ve hijyen koşulları uygun olarak düzenlenmiş, kalabalık olmayan sınıflar, tuvaletler.
• Gerekli güvenlik önlemleri alınmış bir okul çevresi
• Öğrencinin okul içi yaşam kalitesini artıran sosyal ortamlar (kulüpler, kütüphane, oyun alanları, spor salonları)
• Alanında uzman bir akademik kadro ve yönetim
• Özel ve genel anlamda değerlendirme yapan PDR hizmeti

Sonuç

Akademik başarı, bugünden yarına kendiliğinden oluşan bir şey değildir. Öğrencinin zihinsel ve bilişsel kapasitesine uygun öğrenim tekniklerinin kullanılmasını, aile, öğretmen ve okul üçgeninde yürütülecek bir rehberliği gerekli kılan ve emek, çaba, ilgi, sabır ve azimle ulaşılabilecek bir sonuçtur.